طراحی داخلی دانشی است که طراحان ماهر با به کارگیری اصول آن، کاری بیعیب و نقص ارائه میکنند. در این میان برای طراحی داخلی ۷ المان اصلی وجود دارد که آگاهی و استفادهٔ درست از آنها، شما را یک قدم به یک طرح کامل و بیعیب و نقص نزدیک میکند. برای آشنایی با این المانها با کاما همراه باشید.
اگر هنرمند تمامی اصول و المانهای طراحی داخلی را به خوبی بشناسد، طراحی داخلی شبیه به یک اثر هنری میشود. استفادهٔ صحیح از این المانها در کامل کردن فضای اتاق و همچنین افزایش کاربرد آن ضروری است. با استفاده از این المانها و دانستن اصول طراحی داخلی است که میتوانیم به طرحی که آرزویش را داشتیم، برسیم. اما چگونه؟ در اینجا لازم است تا با برخی از المانهای مهم در طراحی دکوراسیون داخلی آشنا شویم. ۷ المان طراحی داخلی چیست؟
- نور
- خطوط
- فضا
- فرم
- رنگ
- بافت
- الگو
در ادامه درباره تمامی این موارد و نحوهٔ استفاده از آنها در طراحی داخلی برای رسیدن به طرح بیعیب و نقص، جزئیات بیشتری ارائه خواهیم کرد. این المانها به همراه اصول طراحی، پایه و اساس طراحی داخلی هستند. برای همین یاد گرفتن و استفاده بهینه این موارد بسیار حائز اهمیت است.
۱. نور
نور عنصر مهمی در طراحی داخلی بهشمار میرود و یکی از اساسیترین موضوعاتی است که باید در ساخت و طراحی هر مکانی (چه فضای تجاری و چه مسکونی) در نظر گرفته شود. نور ممکن است طبیعی باشد یا از منبع غیرطبیعی تامین شود، اما حیاتیترین چیزی است که در ساخت فضا و البته طراحی داخلی به آن نیاز داریم.
بدون استفادهٔ مناسب از نور، سایر المانها کاربردی نخواهند داشت. به همین دلیل است که طراحان داخلی و متخصصان این رشته بر نور، الگو و چیدمان به یک اندازه تاکید دارند. اگر از نور به درستی استفاده کنید، جلوههای بصری سایر المانها جلوهٔ بیشتری خواهند داشت و فضای مورد نظر زیباتر به نظر میرسد و شبیه یک اثر هنری با جذابیت بصری فوقالعاده میشود.
وقتی طراحان داخلی روی نورپردازی فضا کار میکنند، باید توجه ویژهای بر فعالیتها و اهداف مختلفی که نور در آنها استفاده خواهد شد، داشته باشند. مهمترین چیزی که باید در هنگام نورپردازی فضا در نظر گرفت، لایهبندی است. در این مرحله ما نور را به ۳ نوع اصلی تقسیم میکنیم:
- نورپردازی محیطی: این نورپردازی برای روشنایی کل فضا استفاده میشود. هدف اصلی نورپردازی محیطی، افزایش قدرت دید فضای مورد نظر است.
- نورپردازی کاربردی: این نوع نورپردازی شامل روشن کردن فضاهای کوچکتر میشود، جایی که ما به نور مستقیم قوی نیاز داریم از جمله اتاق مطالعه.
- نورپردازی متمرکز: با این روش ما فضاها و اشیای مشخصی را نورپردازی میکنیم. هدف از این کار، جلب کردن توجهها به آیتمهای باارزش یا ایجاد جلوههای خاص بر بافتهای زیبا در خانه است.
۲. خطوط
استفاده از خطوط در طراحی داخلی باعث نظمبخشی بصری به داخل فضا و هدایت چشم در این محیط میشود. این خطوط میتواند عمودی، افقی یا پویا باشد که به طراح در شکل بخشیدن و طراحی ظریف و کامل اتاق کمک میکند. خطوط در ایجاد تعادل و هارمونی در طراحی کمک بسزایی میکند.
۱. خطوط افقی باعث ایجاد حس رسمیت، کارایی و ثبات میشود. خطوط افقی موجود در خانه مثل میز غذاخوری، پیشخوان آشپزخانه و کشوی کابینتها باعث میشود فضای شما بزرگ به نظر برسد.
۲. خطوط عمودی بخش اصلی فضای داخلی اتاق را تشکیل میدهد. درها و پنجرهها خطوط عمودی خانه را شکل میدهد. این خطوط باعث میشود فضای شما حسی سرشار از آزادی و نیروی بیحد و مرزی داشته باشد.
علاوه بر این، خطوط عمودی سبب میشود ارتفاع خانه بلندتر به نظر برسد. البته نباید بیش از حد از این خطوط در طراحی استفاده کرد، چون زیبایی آن را از بین میبرد و حس خوبی به ساکنان نمیدهد.
۳. خطوط پویا نیز در طراحی داخلی به وفور مورد استفاده قرار میگیرد. این خطوط شامل خطوط مورب، منحنی یا زیگزاگ میشود. شما میتوانید چنین خطوطی را در قسمتهای مختلف فضا ازجمله راهپلهها و حتی نردهها استفاده کنید.
خطوط پویا فرصت مناسبی را برای ایجاد کنتراست در خانه و سایر سازهها در اختیارتان قرار میدهد؛ حتی اگر میخواهید توجه ساکنان یا مهمانان را به یک بخش خاصی از فضا جلب کنید، میتوانید از خطوط پویا کمک بگیرید. اما باید بدانید که استفادهٔ بیش از حد از این خطوط نیز اصلا جذاب نیست و باعث میشود سایر ساختارها اهمیت خود را از دست بدهند.
طراحان داخلی خوب میدانند که چگونه باید تعادل کاملی بین تمامی انواع خطوط ایجاد کنند. استفادهٔ درست و بجا از خطوط در طراحی کمک میکند تا اندازهٔ فضای شما عریضتر یا بلندتر به نظر برسد؛ همچنین خطوط میتواند توجه بیننده را به نقطهٔ کانونی خاصی جلب کند.
۳. فضا
وقتی حرف از المانهای طراحی داخلی به میان میآید، فضا یکی از اساسیترین نکاتی است که باید توجه ویژهای به آن کرد. هیچ طرحی موفق نخواهد بود مگر اینکه شما فضای مناسبی در اختیار داشته باشید. برای اینکه به اهمیت فضا پی ببرید، باید بدانید که استفادهٔ درست و بهینه از فضای موجود کلید اصلی موفقیت در طراحی است.
فضا در طراحی داخلی مثل بوم است در نقاشی؛ هنرمند هنر خود را روی بوم نقاشی خلق میکند و طراح داخلی در فضا. طراحان داخلی مهارت استفاده از ۳ بعد (که عبارتنداز طول، عرض و ارتفاع) اتاق را دارند که فضا را شکل میدهند.
طراحان داخلی برای تشخیص آنچه که میتوان برای افزایش کاربری این فضای سهبعدی و تغییراتی که برای رسیدن به طرح دلخواه نیاز است، به اندازهٔ کافی مهارت دارند. آنها حتما از فضای شما به نحوی استفاده میکنند که متناسب با نیازها و شرایط شما باشد. در علم طراحی داخلی، فضا به ۲ نوع تقسیم میشود:
- فضای مثبت: که فضای تمامی اشیا، وسایل، اثاثیه و هر چیز دیگری که در خانه قرار دارد را شامل میشود.
- فضای منفی: به فضاهای خالی پذیرایی که شامل فضاهای خالی بین اشیا در بخش فضای مثبت میشود، گفته میشود.
طراح داخلی به خوبی میداند که برای استفادهٔ موثر از این فضاها چه کاری باید انجام دهد. آنها میخواهند که بین فضاهای مثبت و منفی به یک تعادل بینقص برسند تا فضای مورد نظر نه بیش از حد شلوغ باشد و نه خالی. البته تعادل توسط مشتری و همچنین تا حد زیادی توسط کاربردی که از فضای مورد نظر انتظار داریم، تعیین میشود.
بهعنوان مثال فضاهای منفی ممکن است در مسیرها و معابر اتاقها برای حرکت و رفت و آمد نیاز باشد. طراحان داخلی اندازهٔ سایر اشیا و اثاثیه را نیز در نظر میگیرند. تمامی این استایلها و طرحهای مختلف مثل طراحی مینیمالیستی را میتوان برای رسیدن به نتایج دلخواه به کار گرفت. مهم نیست که چه سبکی را انتخاب میکنید؛ ایجاد تعادل باعث استفادهٔ بهینه از فضا میشود.
۴. فرم یا شکل
منظور از فرم، شکل اتاق شما است. در واقع فرم به شکل کل اتاق و همچنین اشیایی که فضا را پر کردهاند، اشاره دارد. چیزهایی که ۲ بعد دارند، دارای شکل هستند و هر چیزی که ۳ بعد داشته باشد، دارای فرم است.
در طراحی داخلی فرم را میتوان طبیعی یا هندسی توصیف کرد. فرمها یا اشکال هندسی به لبههای اضلاع مربع و انعطافناپذیری اطلاق میشود که طرح کلی اتاق شما را شکل میدهد.
فرمها یا اشکال طبیعی توسط طبیعت خلق میشود. طراح داخلی از این سازهها و فرمهای طبیعی یا هندسی برای ارائهٔ کاری بیعیب و نقص استفاده میکنند. برای فرمها، دستهبندی دیگری هم وجود دارد: فرمها یا اشکال باز و بسته.
فرمهای باز مربوط به اشیایی است که قابل مشاهده و در فضای باز هستند. با استفاده از فرمهای باز طراح میتواند تغییرات مورد نیاز را برای جایگزینی و قرار دادن این اشیا به همراه هرگونه اقدامات لازم برای زیبا جلوه دادن محیط اعمال کند.
طراح میتواند با استفاده از فرمهای باز تغییرات لازم را برای قرار دادن اشیا به همراه هرگونه اقدام ضروری برای افزودن زیبایی و احساس به فضا، ایجاد کند. واضح است که زمانی که طراح بتواند به اشیای موجود در فرم باز نگاه کند، مطمئنا برنامهریزی بهتری خواهد داشت و میتواند بهترین طرح را به شما ارائه کند.
فرمهای بسته شامل اشیایی میشود که بسته و خودکفا است. مقیاس و نسبت فضا یا اتاق نیز یکی دیگر از مواردی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
اشیایی که داخل اتاق قرار میگیرند، باید مطابق فرم و ابعاد اتاق باشند؛ دلیل این امر نیز بسیار واضح است: قرار دادن اجسام کوچک در اتاقهای بزرگ باعث میشود اتاق بسیار کوچک به نظر برسد و پر از فضاهای خالی منفی باشد. به این ترتیب باید بین اندازهٔ اتاق و اندازهٔ اشیا تعادل و هماهنگی مناسبی برقرار شود.
۵. رنگ
طراح داخلی برای اطمینان از موفقیت در پروژههای خود باید بر پیشبینی و استفاده از رنگها تسلط داشته باشد. وقتی فضا در طراحی معادل بوم در نقاشی است، مطمئنا رنگها همان رنگی است که طراح داخلی میتواند از آن برای ایجاد یک شاهکار استفاده کند.
اینجا خلاقیت نقش مهمی ایفا میکند. مهارت طراح داخلی این توانایی را به او میدهد که به بهترین شکل ممکن رنگها را با هم ترکیب کند و به فضا جان ببخشد. رنگها در حقیقت تاثیر شگفتانگیزی روی ذهن و حال ساکنان دارد؛ این امر در علم و روانشناسی رنگها به اثبات رسیده است و اهمیت رنگها را نمیتون دست کم گرفت.
یک طراح خلاق و ماهر قطعا از قدرت رنگها برای ایجاد تاثیری به یادماندنی استفاده میکند. هرچند رنگبندی و انتخاب رنگ اتاق کم و بیش به انتخاب شما بستگی دارد، اما یک تصور کلی در مورد اینکه چه رنگهایی برای چه اتاقهایی مناسبتر است، وجود دارد.
بر اساس این تصورات رایج، رنگهای سبز و آبی باعث ایجاد احساس آرامش در انسان میشود، بنابراین بهتر است از این رنگها در اتاق خواب استفاده شود. همچنین گفته میشود رنگ قرمز اشتها را برمیانگیزد و اغلب در طراحی آشپزخانه از این رنگ استفاده میشود. بدون شک اکثر افراد رنگهایی را انتخاب میکنند که دوست دارند و منطبق بر نیاز و کارایی آنها است. هنگام انتخاب رنگ، حتما به این نکات توجه کنید:
- کارها و فعالیتهایی که قرار است در اتاق مورد نظر انجام گیرد
- توجه به دسترسی به منابع نور مثل نور طبیعی و مصنوعی
- اندازهٔ اتاق؛ طراحان داخلی از رنگهای روشن برای اتاقهای کوچک استفاده میکنند تا فضا بزرگتر به نظر برسد
۶. بافت
بافت معمولا به سطح دیوار اطلاق میشود که برای پایان ساخت آن ایجاد میشود. وقتی دست به دیوار خانه میکشید، حس میکنید که کیفیت کار طراح خوب بوده است یا نه. بافت یکی از المانهایی است که اغلب در طراحی داخلی نادیده گرفته میشود.
بافتهای صاف، براق یا زبر تقریبا در تمامی اشیای خانه مثل دیوارها، پردهها و پارچهها حس خاصی به طراحی داخلی خانهٔ شما میبخشد. بافت دیوارها و بافت اثاثیهٔ منزل میتواند زیبایی و جزئیات بسیار ریزی به چشمانداز بصری بیننده اضافه کند.
بافت را میتوان در ۲ نوع طبقهبندی کرد:
بافتهای واقعی که با نام بافتهای لمسی هم شناخته میشوند، بافتی است که میتوان با دست آن را لمس و حس کرد.
چنین بافتهای در فضاهای سه بعدی وجود دارند و با حس لامسه یا بینایی میتوان آنها را حس و مشاهده کرد. طراح داخلی به شما این اطمینان را میدهد که اتاقتان متریال و ترکیبات کافی که بافت واقعی دارند را دارا است. به وجود آوردن بافت واقعی کار سادهای است، چون با متریال فیزیکی ایجاد میشود.
در سوی دیگر بافت بصری قرار دارد که کار آن ایجاد یک توهم بصری در فضای سه بعدی است. این روزها تکنیکهای زیادی در صنعت کاغذ دیواری وجود دارد که باعث میشود به نظر برسد که دیوارها و سایر فضاهای داخلی دارای بافت هستند؛ در حالی که در واقعیت اینچنین نیست. این فقط یک بازی خطای دید است.
یک طراح داخلی ماهر قادر است این ترفند را تشخیص دهد و مطمئن شود که هر شیای را هماهنگ با سایر اشیا قرار داده و کار را بیعیب و نقص به پایان رسانده است.
۷. الگو
الگوها (Patterns) با استفاده از یک طرح خاص بهصورت مکرر به گونهای ایجاد میشود که از نظر بصری جذاب و دیدنی به نظر برسد. طراحان داخلی معمولا از الگوها در طراحی متریالی مثل کاغذ دیواری، فرش، مبلمان و پردهها استفاده میکنند.
ما الگوهای مختلفی را میشناسیم، مثل راهراه، خالخالی، هندسی، تصاویر حیوانات و … . همهٔ این موارد و سایر انواع الگوهای کامپیوتری بر اساس طرح و طرحبندی انتخابی شما در دسترس هستند. هنگام پیادهسازی یک الگو، نکاتی را حتما باید مد نظر بگیرید: اندازه و ابعاد اتاق؛ باید استایل کلی فضا را در نظر داشته باشید.
اگر فضای شما کوچک است، نباید از الگوهای شلوغی استفاده کنید که اتاق را کوچکتر از اندازهٔ واقعی آن نشان میدهد. اما میتوانید ترکیبی از الگوها را به کار ببرید تا اتاقهای کوچک در چشم بیننده ارتفاع و اندازه بزرگتری داشته باشد. از رنگها و ترکیبات رنگیای استفاده کنید که مناسب فضا است.
به کار گرفتن مجموعهای از الگوهایی که شامل رنگها و خطوط است و جلوهٔ متضادی ایجاد میکند، میتواند به فضای شما جان ببخشد. طراحان داخلی الگوها را به بهترین شکل ممکن در دیوار کانونی و اصلی خانه که معمولا دیوار اتاق پذیرایی است، به کار میبرند. این دیوار را معمولا با کاغذ دیواری یا الگوهای دیگر میآرایند تا با سایر طرحبندی خانه کنتراست ایجاد کند.
برای اینکه مطمئن شوید که کار طراحی فضا به درستی انجام شده است، باید دانش و درک درستی از دستهبندی الگوها داشته باشید. شما میتوانید مدلهای مختلف که میتواند سنتی، ارگانیک، گلدار یا مدرن باشد، را بر اساس نیازها و اهدافی انتخاب کنید و از طرحهای انتزاعی و هندسی نیز کمک بگیرید.
استفادهٔ درست و بجا از الگوهای مختلف در ترکیب با چند المان دیگر، اتاق را به فضایی سرزنده و زیبا تبدیل میکند.
اکنون تا حدودی با ۷ المان مهم در طراحی داخلی آشنا شدید؛ چه بخواهید خودتان این المانها را در طراحی منزل خود اعمال کنید و چه پروژه را به یک طراح بسپارید، مطمئنا با داشتن دانش کامل در مورد چگونگی ترکیب این المانها کنار یکدیگر میتوان خانهٔ شما را به فضایی فوقالعادهتر با طراحی زیباتر تبدیل کرد.
منبع: Tilen.Space
- ۷ المان طراحی داخلی که شما را به خانه رویاییتان یک قدم نزدیکتر میکند - 30 مهر 1402
- چه اصولی در طراحی داخلی نقش کلیدی دارند؟ - 4 مهر 1402
- انواع سبک دکوراسیون داخلی و هر آنچه که باید بدانید (۱) - 22 شهریور 1402